Hiện nay trên thị trường, loại hình căn hộ chung cư mini khá phổ biến tại 2 thành phố lớn là Hà Nội và TP Hồ Chí Minh. Hiện chưa có con số thống kê đầy đủ về số lượng chung cư mini trên cả nước. Tuy nhiên theo số liệu công bố của ngành điện hồi tháng 9, Hà Nội có khoảng 2.000 căn hộ chung cư mini. Phần lớn các căn hộ chung cư mini tập trung tại các quận như Thanh Xuân, Cầu Giấy, Đống Đa, Tây Hồ, Bắc Từ Liêm và Nam Từ Liêm.

Theo số liệu của ngành công an, tại TP Hồ Chí Minh, loại hình nhà trọ kiểu chung cư mini có khoảng 42.000 căn, nhiều gấp 20 lần so với Hà Nội. Hiện loại hình nhà trọ kiểu này đang giải quyết nhu cầu nhà ở cho khoảng 1,8 triệu người dân, tức là gần 40% lao động tại thành phố.

Năm 2023, đầu năm 2024 một loạt các vụ cháy chung cư mini tại Hà Nội làm rấy lên những bất cập trong quá trình quản lý, cấp phép cho loại hình nhà ở này. Dù tiềm ẩn những nguy cơ mất an toàn, nhưng loại hình căn hộ chung cư mini hiện vẫn rất cần cho đại đa số người dân có thu nhập trung bình hoặc thấp đang sinh sống và làm việc tại các đô thị lớn. Do đó việc siết lại điều kiện xây loại nhà ở này là vô cùng cần thiết.

Luật Nhà ở 2023 hiện có quy định rõ về việc phát triển nhà ở nhiều tầng nhiều căn hộ của cá nhân để bán, cho thuê mua, cho thuê. Cụ thể Khoản 2 Điều 57 Luật nhà ở 2023 có quy định về phát triển nhà ở nhiều tầng nhiều căn hộ (chung cư mini) của cá nhân để bán, cho thuê mua, cho thuê như sau:

1. Cá nhân có quyền sử dụng đất ở theo quy định tại khoản 3 Điều 54 của Luật này xây dựng nhà ở trong các trường hợp sau đây thì phải đáp ứng điều kiện làm chủ đầu tư dự án đầu tư xây dựng nhà ở, việc đầu tư xây dựng thực hiện theo quy định của pháp luật về xây dựng và quy định khác của pháp luật có liên quan đối với dự án đầu tư xây dựng nhà ở:

- Nhà ở có từ 2 tầng trở lên mà tại mỗi tầng có thiết kế, xây dựng căn hộ để bán, để cho thuê mua, để kết hợp bán, cho thuê mua, cho thuê căn hộ;

- Nhà ở có từ 2 tầng trở lên và có quy mô từ 20 căn hộ trở lên để cho thuê.

2. Căn hộ quy định tại khoản 1 Điều này được cấp Giấy chứng nhận theo quy định của pháp luật về đất đai, được bán, cho thuê mua, cho thuê theo quy định của Luật này, pháp luật về kinh doanh bất động sản.

Như vậy theo Luật Nhà ở 2023, nhà ở nhiều tầng nhiều căn hộ của cá nhân (căn hộ chung cư mini) sẽ được xem xét cấp Giấy chứng nhận theo quy định của pháp luật về đất đai, được bán, cho thuê mua, cho thuê theo quy định của Luật Nhà ở 2023 và pháp luật về kinh doanh bất động sản. Cá nhân muốn xây dựng chung cư mini phải có quyền sử dụng đất và đáp ứng các điều kiện làm chủ đầu tư dự án nhà ở.

Đối với chung cư mini từ 2 tầng trở lên và quy mô dưới 20 căn hộ, phải đáp ứng yêu cầu phòng cháy, chữa cháy với nhà ở nhiều tầng, nhiều căn hộ. Khu nhà cũng phải đáp ứng điều kiện của UBND tỉnh, thành phố về đường giao thông đảm bảo phương tiện có thể chữa cháy tại nơi có chung cư mini. Ngoài ra, việc quản lý vận hành loại hình này cũng cần tuân thủ Quy chế quản lý, sử dụng nhà chung cư của Bộ Xây dựng.